Περιγραφή
Πρόσφατα κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις “ΕΝΤΥΠΟ” (Ζάκυνθος 2008 - 208 σελ.), το βιβλίο του μακαριστού ιερέως, Βασιλείου Αντ. Πομόνη, “Ιερά Υμνωδία κατά το Ζακύνθιον Ύφος” (γ΄ τόμος).
Το βιβλίο αυτό αποτελεί την φωτογραφική επανέκδοση του ως άνω, σε παλιότερη έκδοση, ήδη εξαντλημένου μουσικού βιβλίου με επιμέλεια κι επεξεργασία του καθηγητή Βυζαντινής Μουσικής στο Μουσικό Σχολείο Ζακύνθου, Αντώνη Κλάδη.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, που μας παρέχει στο Προλογικό Σημείωμά του ο Επιμελητής, ο ιερέας, Βασίλειος Πομόνης, γεννήθηκε στη Ζάκυνθο το 1883 και απεβίωσε στην Αθήνα το 1947. Καθ' όλη τη ζωή του υπηρέτησε με όλες του τις δυνάμεις το ιδιαίτερο ζακυνθινό εκκλησιαστικό μέλος, το οποίο στην εποχή του γνώρισε ιδιαίτερη ακμή.
Να σημειωθεί ότι η “Ιερά Υμνωδία” πρωτοεκδόθηκε το 1930 (μόνο ο τρίτος τόμος, ενώ οι δε άλλοι ουδέποτε εκδόθηκαν) με δαπάνες της Ιεράς Μητροπόλεως Ζακύνθου, για τις ανάγκες των μαθητών της Εκκλησιαστικής Σχολής Απόρων Παίδων “Ο Άγιος Διονύσιος”, που λειτούργησε στο νησί μέχρι το 1940.
Στο βιβλίο διασώζονται ποικίλες περίτεχνες μελισματικές θέσεις, που δεν ακούγονται στη σημερινή έκφραση της λεγόμενης “ζακυνθινής” ψαλμωδίας. Η ρυθμική αγωγή δεν καθορίζεται, αλλά από τα χειρόγραφα παλαιοτέρων και μεταγενέστερων του ιερέως, Βασιλείου Πομόνη, φαίνεται το πόσο βίωναν το κείμενο και με τις ψαλτικές τους θέσεις καλύπτοντας το κενό που δημιουργούσαν οι βοηθοί ψάλτες, οι οποίοι εναρμονίζονταν εμπειρικά με τη μελωδία. Όλα αυτά τα στοιχεία καθιστούν το βιβλίο εξαιρετικά πολύτιμο.
Στο μικρό, αλλά μεστό, εισαγωγικό σημείωμα, που κοσμεί τη σημερινή δεύτερη έκδοση, ο σπουδαίος μουσικολόγος και μελετητής της ζακυνθινής μουσικής, Μάρκος Δραγούμης, αναφέρει πως “το Ζακυνθινό μέλος εξαφανίζεται μεταξύ άλλων, γιατί λείπουν τα κατάλληλα βοηθήματα για τη μελέτη και εκτέλεσή του και, διότι η πορεία του κόσμου προς την ισοπέδωση και την τυποποίηση οδηγεί του Επτανήσιους στην εξομοίωση με το ψαλτικό ύφος, που ευδοκιμεί στην υπόλοιπη χώρα”.
Η εν λόγω επανέκδοση αποτελεί ιδιαίτερη συμβολή τόσο στην Εκκλησία, όσο και στη μουσικά διότι αφενός, γίνεται ευρύτερα γνωστό ένα πολύτιμο, προς μελέτη, υλικό στους νεώτερους ψάλτες διασώζοντας τις μελωδικές θέσεις παραλλαγμένες λόγω της προφορικής παράδοσης, αφετέρου, αποτελεί την καλύτερη διαφώτιση των όποιων επικριτών του ζακυνθινού εκκλησιαστικού μέλους
|